De geschiedenis van voormalig stoomschip "Hydrograaf"

Het schip van de koningin

De Hydrograaf is in 1910 als stoomschip gebouwd op de marinewerf Fijenoord te Rotterdam als opnemingsvaartuig voor de Hydrografische Dienst. Het peilen en in kaart brengen van vaarwater werd gedaan tijdens het seizoen, van april tot en met oktober. Het schip met marinenummer A901 voer niet in marine grijs maar had een zwarte romp met een gele opbouw. In mei 1940 week het schip vanuit Vlissingen uit naar Engeland, waar het in de oorlogsjaren dienst deed als logementschip voor de mijnenveegdienst. Na terugkeer heeft het schip tot 1962 weer dienst gedaan voor de Hydrografische Dienst. Het was het laatste kolengestookte schip van de Koninklijke Marine.

De Hydrograaf heeft altijd bekendgestaan als ‘het schip van de koningin’, omdat Wilhelmina in gezelschap van Emma en Juliana het schip in de jaren twintig en dertig heeft gebruikt voor haar officiële bezoeken aan de ‘eilanden’. Ook koning Willem Alexander heeft zijn opwachting aan boord gemaakt.

Door haar bijzondere geschiedenis is het niet alleen een doel maar ook bijna een plicht om de Hydrograaf in ere te houden en het schip te bewaren als varend monument voor toekomstige generaties.

Hydrograaf met de koninklijke standaard

Hr. Ms. Hydrograaf op pad ergens in Nederland, met de Koninklijke Standaard aan de mast en dus met Koningin Wilhelmina aan boord. Op de achtergrond een begeleidende Z-boot. Er zijn in ieder geval drie gelegenheden bekend waarbij Koningin Wilhelmina aan boord van Hr. Ms. Hydrograaf verbleef. In september 1916 ging zij met het schip van Den Helder naar Vlieland en Terschelling, maar gezien de achtergrond lijkt de foto niet bij die gelegenheid gemaakt te zijn. In april 1922 was zij met het schip in Den Briel (ter gelegenheid van de 350-ste verjaardag van de inname door de Watergeuzen) en ergens in 1924 ergens in Zeeland. De kans is groot dat de foto bij één van die gelegenheden gemaakt is. 

Het dagboek begint op vrijdag 10 mei 1940 met: “Gaan hedenochtend ten 6 uur onder stoom, om naar Vlissingen te gaan en dan naar huis met Pinksterverlof. Vernemen onderweg door de Radio, dat Nederland in oorlog is gekomen met Duitscheland. Laden in Vlissingen kolen en stomen terug naar Middelburg. Wachten hier af.”